غلامرضا فریدونی

تملق آفت نفس انسان / «جعفر ول کن برو حرفتو بزن، ولش کن»

خطاب دکتر پزشکیان به معاون اجرایی خود دکتر جعفر قائم پناه در زمانی که وی در حال تعریف از شخصیت ایشان بود «جعفر ول کن حرفتو بزن» برگرفته از مبانی اخلاق دینی- اسلامی بود.

به گزارش همدانی ها، خطاب دکتر پزشکیان به معاون اجرایی خود دکتر جعفر قائم پناه در زمانی که وی در حال تعریف از شخصیت ایشان بود «جعفر ول کن حرفتو بزن» برگرفته از مبانی اخلاق دینی- اسلامی بود.

این عبارت که از زبان ریاست محترم جمهور شنیده شد، نمایانگر یک بینش عمیق دینی است و ریشه در آموزه‌های قرآنی و روایی دارد و تأکیدی است بر صداقت و نفی تملق و چاپلوسی که به طور مکرر در منابع اسلامی مورد مذمت قرار گرفته‌اند.

در آموزه‌های اسلامی، یکی از مشکلات اخلاقی که جامعه را به فساد می‌کشاند، تملق و چاپلوسی است.

روایات اهل بیت (علیهم السلام) در مذمت تملق بسیار صریح‌اند.

از جمله پیامبر اکرم حضرت محمد(ص) در حدیثی می‌فرمایند: «احْثُوا فِی‏ وُجُوهِ‏ الْمَدَّاحِینَ‏ التُّرَاب‏؛ به صورت چاپلوسان خاک بپاشید، اینگونه روایات دلالت بر شدت نفرت از تملق و چاپلوسی دارد که این عمل را قابل سرزنش و طرد می‌کند.

امام خمینی (ره) به عنوان الگوی عملی اخلاق و عرفان در مواجهه با تمجید زیاد مرحوم آیت‌الله مشکینی ریاست وقت مجلس خبرگان رهبری که خود نیز استاد اخلاق و مزین به صفت تقوا و ورع بود، به طور علنی به وی تذکر داده و گلایه کردند که: «ما آن‌قدر که گرفتار نفس هستیم کافی است دیگه مسائلی را نفرمایید که در نفوس ما انباشته شود و ما را به عقب برگرداند.»

این جمله، بازتابی از نگرش عمیق امام به تقوای الهی و پرهیز از عجب و خودپسندی و هشدار نسبت به تبعات تملق است. این رفتار امام نشان می‌دهد که مبالغه در تمجید می‌تواند بر روند اصلاح امور و واقع‌بینی اجتماعی لطمه وارد کند.

از منظر اخلاق اسلامی، نه تنها مدح و تمجید باید مبتنی بر واقعیت و حق باشد، بلکه فرد تمجیدشونده نیز باید با تواضع و خشوع، خودش را از تعاریف حفظ کند و اجازه ندهد مدح و تملق به عرف جاری در جلسات و محافل تبدیل شود.

سادگی و ساده‌زیستی نه تنها در زندگی فردی بلکه در سلوک اجتماعی به مثابه یک راهبرد اخلاقی شناخته می‌شود که سبب تقویت اعتماد متقابل و همبستگی اجتماعی می‌گردد.

در آخر عرض می کنم رفتار دکتر پزشکیان گواه صداقت ، صمیمت، مردمی بودن و پرهیز از هرگونه عجب و خودپسندی است و این خصیصه اخلاقی باید سرمشق تمام کارگزاران نظام جمهوری اسلامی باشد.

و این نکته هم قابل ذکر است که مردم علاوه بر سلامت نفس مسئولان، خواهان رفع مشکلات و تنگناهای معیشتی هستند که عزم جدی مسئولان سه قوه در تمام سطوح، آینده روشنی را رقم خواهد زد ان شاءالله.

غلامرضا فریدونی